Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu akşam video konferans yoluyla görüşerek beş ay aradan sonra ikili ilişkileri değerlendirdi.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı iki liderin görüşmesine ilişkin açıklama yaptı. Buna göre; Erdoğan görüşmede, uzun bir aranın ardından yeniden görüştüğü Macron’un şahsında Fransız halkını selamladığını ifade etti.

Erdoğan, bu sene Ankara Anlaşması’nın 100’üncü yılı olduğuna değinerek, iki ülke ilişkilerinde liderler arasında tesis edilen diyalogun her zaman büyük rolü olduğunu ifade etti.

Cumhurbaşkan görüşmede, “İki güçlü NATO müttefiki olarak Avrupa’dan Kafkaslara, Orta Doğu’ya ve Afrika’ya uzanan geniş coğrafyada güvenlik, istikrar ve barış çabalarına önemli katkılar sağlayabiliriz. Ülkelerimizi, vatandaşlarımızın can ve mal emniyetini tehdit eden terör örgütleriyle mücadelede de ortaklaşa atabileceğimiz adımlar var. Tüm bu hususlarda Türkiye ve Fransa’nın dayanışma içinde hareket etmesini arzu ediyoruz.” dedi.

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Türkiye’nin Fransa’ya ve Avrupa Birliği’ne hakaret etmeyi bırakarak durumu biraz yatıştırdığını ancak somut adımlar atana kadar ilişkilerin kırılgan kalacağını söyledi.

Ankara Suriye, Libya, Doğu Akdeniz ve diğer konulardaki politikaları nedeniyle Paris ile sık sık karşı karşıya geldi. Ancak NATO üyeleri şubat ayında ikili ilişkileri normalleştirmek için bir yol haritası üzerinde çalıştıklarını açıkladılar

“Şimdilik her şey sadece sözde”

Salı günü yapılan Erdoğan-Macron görüşmesi de işte bu çabaların sonucu olarak gerçekleşti. Dışişleri Bakanı Le Drian aynı gün mecliste yaptığı konuşmada görüşmeye ilişkin olarak “Artık daha fazla hakaret olmadı ve kullanılan dil daha güven vericiydi. İlişkiler kırılgan olmaya devam ediyor çünkü anlaşmazlıkların listesi hayli uzun. Biz tüm bunlara rağmen Türkiye ile sağlıklı bir ilişki arzu ediyoruz.” dedi ve ekledi:

“Türk sondaj gemilerinin Doğu Akdeniz’deki Kıbrıs sularından çıkması ve Ankara’nın Yunanistan ile müzakereleri yeniden başlatma arzusunu ortaya koyması olumlu işaretler. Artık somut eylemlere ihtiyacımız var ki biz de kendimizi o eylemlere göre konumlandırabilelim. Şimdilik her şey sadece sözde.”

Diplomatik gerginliğin ardından ilk görüşme

Fransa ve Türkiye liderleri, eylül ayından bu yana Paris-Ankara hattında artan diplomatik gerginliğin ardından ilk kez görüşmüş oldu.

Görüşme, Türkiye ile Fransa arasında Libya, Suriye, Doğu Akdeniz veya Paris’in ‘İslam dininin Fransa’ya uyarlanması’ girişimi ile ‘Türkiye’nin Fransa’daki Müslümanlar üzerindeki etkisi’ gibi çeşitli konularda çatışma yaşanan derin diplomatik anlaşmazlıkların gölgesinde yapıldı.

Ankara-Paris hattındaki gerginlik, Macron’un, Hz. Muhammed ile ilgili karikatürleri ‘ifade özgürlüğü’ bağlamında değerlendirmesi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da “Bu zatın İslam ile Müslümanlar ile derdi nedir? Macron’un zihinsel olarak tedaviye ihtiyacı var.” ifadeleri ile en tepe noktaya ulaşmıştı.

Erdoğan Türk vatandaşlarını Fransız ürünlerini boykot etmeye çağırmış ve Fransa Cumhurbaşkanı’nı “İslamofobi” ile suçlamıştı. Buna karşın Paris, istişareler için Ankara’daki büyükelçisini geri çağırmıştı. Galatasaray’da ders veren öğretim görevlileri de sürece müdahil olmuş durumda. Hatta sınır dışı edilme ihtimalleri de bulunuyor. Türkiye, Galatasaray’da ders veren yabancı eğitimcilerden B2 seviyesinde Türkçe bilmesini istiyor. Aralık ayında, Avrupa ülkeleri, Doğu Akdeniz’deki ‘tek taraflı’ sondaj faaliyetleri nedeniyle Ankara’ya yaptırım kararı aldı. Bu kararın başını Fransa çekti. Ancak AB’yi ikiye bölen karar daha sonra ertelendi.

Türkiye, Libya’da Trablus merkezli hükümetin yanında yer alırken Fransa lideri Maron, Halife Hafter’i destekledi Keza Ankara Dağlık Karabağ’daki Ermenistan ile silahlı çatışmada Azerbaycan’ı destekledi Fransa ise Erivan’a güçlü destek sundu.

Hatta Fransa Senatosu, bağlayıcı olmayan, Erivan lehine bir kararla, ‘Dağlık Karabağ’ın bağımsızlığını’ tanıdı.

Fransa Cumhurbaşkanı ayrıca Türkiye’yi, Suriye’den militanları (cihatçıları) Dağlık Karabağ’daki savaşa götürmekle itham etti, Türkiye ve Azerbaycan ise buna sert tepki gösterdi.

Ankara ve Bakü, Fransa’nın ‘tarafsız olmayan duruşu’ nedeniyle Minsk Grubu’ndaki ara bulucu rolünü tartışmaya açtı.

ABD’de Başkan Joe Biden’ın göreve gelmesi ile paralel şekilde Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avrupa Birliği ile ‘yeni bir sayfa’ açmak istediklerini dile getirdi.

Ayrıca, Akdeniz’deki kaynakların kullanımı adına müzakerelere devam etmek için Atina’ya zeytin dalı uzattı.

Şubat ayı başında Macron, yaptığı bir açıklama ile “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Batı’ya yönelik tavrını yumuşatmasından ‘oldukça memnun‘ olduğunu” dile getirdi.

Ayrıca Fransa lideri Macron, “Şimdi Libya’da Türk askerlerinin çekilmesiyle, Dağlık Karabağ’da, Suriye’de ve Doğu Akdeniz’de tansiyonun düşürülmesiyle iyi sonuçlar alacağımızı umuyorum” diye konuşmuştu.